Jinekolojik Ultrason Muayenesi
Jinekolojik ultrason (ultrasonografi), kadın hastalıklarında en önemli görüntüleme sistemidir. Kullanım alanı oldukça fazla olup; en sık kullanılan karından ve vajina yoluyla yapılan ultrasondur.
Jinekolojik ultrasonun kullanıldığı alanlar:
Rahim ve Rahim ağzı görüntüleme:
- Rahim içine yerleştirilmiş spiralin izlenmesi ve bulunduğu pozisyon açısından gözlenmesi.
- Myom adı verilen tümörlerin varsa yerleştiği yer ve boyutu belirlenebilir.
- Rahmin boyut ve yapı olarak homojen olduğu ya da olmadığı tespit edilebilir.
- Rahim ağzına ait olan iyi huylu ya da kötü huylu kistler ile nabothi kistleri görüntülenebilir.
- Rahmin en iç katmanı (endometrium) görüntülenerek, kalınlığı ve polip türevi oluşumlar varsa tespit edilebilir.
- Transvajinal (vajina yoluyla) ultrason yapılarak, rahmin en iç katmanı ve rahim içinin daha detaylı izlenebilmesi için, rahim içine sıvı enjekte edilerek salin infüzyon sonografi (sis) uygulaması yapılabilir.
- Doğuştan gelen rahim bozuklukları ve anomaliler tespit edilebilir.
Yumurtalıkların izlenmesinde:
- Yumurtalıklarda bulunan kistlerin yapıları, boyutu, içerisinden bulunan sıvı ve katı alanların özellikleri hakkında değerlendirme yapılabilir.
- Yumurtalıkların boyutları ölçülebilir.
- Yumurtalıklarda eğer varsa iyi huylu ya da kötü huylu kistler görüntülenebilir.
- Antral Foliküllerin (küçük yumurtaların) sayımı yapılabilir. Bu sayede over fonksiyonu ve kısırlık değerlendirmesine yardımcı olabilir.
- Doppler ultrason incelemesi sayesinde yumurtalıklarda bulunan kistlerin kan akış özellikleri izlenerek, iyi ya da kötü huylu ayrımına katkı sağlayabilir.
- Over torsiyonu (yumurtalık dönmesi) teşhisine faydası olabilir.
Tüplerde (Fallop tüpleri) görünüleme:
- Tüpler sıvı ile dolmuşsa (hidrosalpenks) bu görüntülenebilir.
- Tüpler iltihap ile dolmuşsa (piyosalpinks) tespit edilebilir.
- Transvajinal (vajina yoluyla) ultrason sayesinde tüplere yerleşmiş olan dış gebelik tespit edilebilir.
Pelvis (alt karın) görüntüleme:
- Karnın rahim ve yumurtalıkların olduğu alt bölümünde (pelviste) tespit edilen sıvı ve kitleler görüntülenebilir.
- Rahim, yumurtalık, bağırsaklar ve tüplerde olabilecek kitleler görülebilir.
- Bazı kitle ya da kistlerden, ultrason sayesinde iğne yardımıyla sıvı alınabilmektedir.